بهترین تست های سلامت قلب که باید حداقل یکبار در زندگی انجام دهید

آیا تا به حال با عارضههای قلبی مواجه شدهاید و دوست دارید بدانید که بهترین تست های سلامت قلب چه هستند؟ افرادی که دارای سابقه بیماری قلبی هستند باید همواره برای چکاپ سلامت قلب خود اقدام کنند و راههای آن را بدانند. از این رو در این مطلب اطلاعات دقیقی این مورد به شما خواهیم داد.
قلب یکی از مهمترین اعضای بدن است که ثانیهای از تپش و پمپاژ خون نمیایستد و در دستگاه گردش خون نقش اصلی را ایفا میکند. این ماهیچه ارزشمند اکسیژن و مواد مغذی را به بافتهای بدن رسانده و پسماندهای آن را دفن میکند. اگرچه این عضو پرکار بدن قدرت بالایی دارد، اما گاه پیش میآید که قلب با اختلالات روبهرو میشود و برای افراد مشکل ایجاد میکند. این اختلالات زمانی تشدید میشوند که نسبت به تست برای سلامت قلب کم توجهی شود. حتی اگر مشکلی در بدن خود احساس نکنید نیز باز هم متخصصان توصیه میکنند تا تست قلب انجام دهید.
تست قلب یا چکاپ قلب بدین منظور در انواع مختلف ساخته شده است. این تستها در انواع مختلف قلب و اجزای آن را مورد بررسی قرار میدهند تا در صورت بروز هرگونه مشکل، نسبت به حل آن اقدام شود. در این مطلب مجموعه چکاپ سلامتی قصد داریم تا درباره بهترین تست سلامت قلب صحبت کنیم.
بیماری قلبی چیست؟
قلب انسان در حالت عادی عملکرد مشخصی دارد و وظیفه خونرسانی و تغذیه بافتهای بدن را برعهده دارد. این ماهیچه پرتوان در هر دقیقه برای بزرگسالان بین ۶۰ تا ۱۰۰ بار میتپد و عملکرد معمولی آن به این شکل است. اما گاه مشکلاتی برای قلب به وجود میآید که این عملکرد را مختل میکند و باعث بروز مشکلات در قلب و در موارد شدیدتر کل بدن میشود. در این شرایط میتوان گفت قلب دچار بیماری شده است. قلب ساختار خاصی دارد و اجزای مختلفی سر هم شدهاند تا این ماهیچه را به وجود آورند. بیماریهای قلبی نیز مربوط به اختلال این اجزا هستند.
انواع بیماری های قلبی
در ادامه پیش از اینکه درباره تست قلب یا چکاپ قلب صحبت کنیم، نگاهی به انواع بیماریهای قلبی میاندازیم. این بیماریها ممکن است جزئی یا شدید و خطرناک باشند.
سکته قلبی یا حمله قلبی
شایعترین و متداولترین بیماری قلب که افراد با آن مواجه میشوند، حمله قلبی است. در حمله قلبی معمولا یکی از عروق کرونر به واسطه لخته خون یا عوامل مسدود کننده، بسته میشوند. در نتیجه این حمله بخشی از قلب با کمبود یا فقدان خون روبهرو میشود و حتی ممکن است مرگ را به همراه داشته باشد. درد قفسه سینه یا تنگی نفس از جمله علائم آشکار این عارضه هستند.
بیماری عروق کرونر
بیماری عروق کرونر جز بیماریهایی است که ممکن است سبب حمله قلبی در انسان شود. عروق کرونر به طور معمول وظیفه رساندن مواد غذایی، اکسیژن و خون را به ماهیچه قلب دارند، اما عواملی مانند تجمع کلسترول در این عروق باعث نازک شدن این رگها میشود. در نتیجه نازک شدن عروق کرونر، خون و اکسیژن کافی به قلب و ماهیچهها نمیرسد.
آریتمی قلبی
آریتمی یا تپش نامرتب قلب همانطور که از نام آن پیداست با علائمی همچون نامنظم بودن و تپش غیرطبیعی قلب همراه است. این اتفتق به دلیل ضعیف بودن یا آسیب شدید به قلب اتفاق میافتد. آریتمی قلبی در انواع مختلفی همچون:
- تاکی کاردی (Tachycardia) یا تپش بسیار تند
- باردی کاردی (Bradycardia) یا تپش بسیار آرام
- فیبریلاسیون (Fibrillation) یا تپش نامنظم
وجود دارد که هر کدام از آنها با علامت مشهور درد در قفسه سینه شروع میشوند. از بهترین تست های سلامت قلب برای شناخت این بیماری استفاده میشود، زیرا آریتمی شدید مرگآور خواهد بود.
کاردیومیوپاتی
هر گونه تغییرات در ماهیچه قلب سبب میشود تا شکل قلب تغییر کند و در نتیجه این تغییر قلب شما توانایی اصلی خود یعنی پمپاژ خون را از دست میدهد. بیماریهای دریچه قلب یا فشارخون بالا میتوانند سبب به وجود آمدن کاردیومیوپاتی شوند.
نارسایی قلبی
در بیماری نارسایی قلبی، قلب فرد از طرف چپ، راست و یا هر دو طرف دچار مشکل میشود. به صورتی که نمیتواند درست پمپاژ خون کند و کارایی آن پایین میآید. در این شرایط میگوییم قلب دچار نارسایی یا نارسایی احتقانی شده است. بیماری عروق کرونر یا فشارخون بالا باعث نارسایی قلب میشوند.
بیماری های مادرزادی قلب
همانطور که از نام این بیماری پیداست، نقوص مادرزادی از بدو تولد همراه فرد هستند و به تدریج به وجود نمیآید. این نقصها یا نقص دیواره قلبی، یا نقص انسداد و یا بیماری قلبی سیانوتیک هستند که هر کدام از آنها عملکرد صحیح قلب را مختل میکنند. برای درمان این نقوص یا باید از داروهای خاص استفاده کرد یا عمل جراحی انجام داد.
عفونت قلبی
عفونت قلبی که اهمیت تستهای سلامت قلب برای شناسایی آنها بسیار زیاد است، از جمله موارد بعدی در بین بیماریهای قلبی هستند. در این بیماری عفونت وارد پوشش داخلی قلب میشود و به آن آسیب جدی وارد میکند. شایعترین علت عفونت قلبی، باکتری است.
چه زمان باید قلب را معاینه کرد؟
پس از اینکه از انواع مشکلاتی که برای قلب ممکن است پیش بیاید مطمئن شدید، اکنون نوبت آن رسیده که بدانید در صورت داشتن چه علائمی باید آزمایش قلب داد؟ در این مورد باید بگوییم، چنانچه با علائمی مانند:
- درد در قفسه سینه
- تنفسهای سخت و احساس تنگی نفس
- خستگی زیاد و مکرر
- احساس سبکی در سر
- تورم ناشی از احتباس مایعات
- سخت شدن کارهای روزانه و انجام فعالیت
- حالت تهوع
- معده درد مکرر
- تپش قلب مداوم
روبهرو شدید، زنگ خطر برای فعالیت قلب شما به صدا درمیآید. در چنین شرایطی نیاز است که سریعا به متخصص مراجعه کرده و خود را برای آزمایش تشخیص بیماری های قلبی آماده کنید.
تست سلامت قلب و عروق چیست؟
چکاپ قلب یا تست قلب به مجموعهای از آزمایشات علمی و پزشکی میگویند که به جهت تشخیص سلامتی اجزای مختلف قلب روی انسان انجام میشود. این آزمایشات برای افرادی با سن بیش از ۴۰ سال یا دارای سابقه بیماریهای قلبی، تجویز میشوند و شامل فاکتورهای کلیدی سنجش قلب هستند.
بهترین تست های سلامت قلب
همانطور که پیش تر اشاره کردیم، برای آزمایش هر جزء قلب و تشخیص بیماری در آنها، سنجشهای مختلفی وجود دارد که سبب میشود ریشه مشکلات مشخص شود. در درجه اول تستهایی همچون گرفتن فشار خون و چک کردن نبض وجود دارند که چندان تشخیص دقیقی ندارند. در ادامه با انواع تست های سلامت قلب و توضیحات مختصری درباره آنان همراه شما هستیم.
الکتروکاردیوگرافی
الکتروکاردیوگرافی یا نوار قلب بهترین راه تشخیص بیماری قلبی در مراحل اولیه شناخته میشود. در این تست فعالیت الکتریکی قلب ثبت میشود و پزشک قادر خواهد بود با انجام آن اختلال ریتم قلب، تغییر اندازه حفرات قلبی یا ضخامت جداره آن را متوجه شود. این تست معمولا برای تشخیص درد و سکته قلبی انجام میشود.
اکوکاردیوگرافی
برای اکوکاردیوگرافی از دستگاه اکوکاردیوگرام استفاده میشود. در این دستگاه از امواج فراصوت استفاده شده و تصاویری از قلب در حال ضربان و عملکرد هریک گرفته میشود. این روش نیز تست ساده سلامت قلب است که جهت بررسی عملکرد دریچهها و عضلات قلب استفاده میشود.
تست ورزش
تست ورزش با نام تست استرس نیز شناخته میشود. در این تست تحت نظارت پزشک اعمالی همچون پیادهروی در تردمیل یا دوچرخه ثابت، پیادهروی در محیط طبیعی، یا تمرینات تناوبی در زمان مشخصی انجام میشود تا فشار خون، ضربان قلب، الکتریسیته قلب، و علائم دیگر در حین انجام فعالیت بررسی شود. این بررسی به جهت شناخت بیماریهای قلبی نظیر ایسکمی قلبی (کمبود عرضه خون به عضله قلبی) و فهمیدن سطح تحمل بدن به فعالیت جسمانی انجام میشود.
تست ایکس ری قفسه سینه
تست اشعه ایکس بهترین روش تست سلامت قلب در هنگام تشخیص بیماریهای قلبی مانند آترواسکلروز (تودههای آترام)، بیماری عروق کرونری و سایر مسائل قلبی یا ریهای است. در این روش اشعه ایکس به قفسه سینه تابش میشود تا اجزای داخلی همچون: عروق کرونری (عروق قلبی)، ریهها و سایر اجزای قفسه سینه مورد بررسی قرار گیرد.
سی تی اسکن از قلب
این تست برای سلامت قلب به صورت تصویری انجام میشود. در سی تی اسکن قلب به کمک اشعه ایکس و دستگاههای مخصوص، از قلب تصویربرداری میشود. شما در سی تی اسکن قلب میتوانید ساختار قلب و عروق کرونری را به صورت دقیق مشاهده نمایید.
ام آر آی از قلب
نام دیگر MRI قلب، تصویربرداری مغناطیسی هستهای قلب است. در این روش این ماهیچه بدن را در میدانهای مغناطیسی و امواج رادیویی قرار میدهند و تصویری از آن بدست میآورند. در ام آر آی قلبی ساختار قلب، حرکت دیوارهای قلبی، توزیع خون در عروق کرونری (عروق قلبی) و مواردی دیگر بررسی میشود. ارزیابی توان عضله، آترواسکلروز (تودههای آترام) در عروق کرونری، تورم و تغییرات در صمامهای قلبی از طریق ام آر آی قلب قابل تشخیص هستند.
تست تیلت (تست سنکوپ)
این تست برای افرادی است که با تغییرات موقعیتی خاص دچار سنکوپ شوند. در حقیقت افرادی که اختلالات قلبی ناشی از تغییرات موقعیتی خاص همچون ایستادن به وضعیت نشسته یا ایستاده دارند، ممکن است سنکوپ کنند. علت این اتفاق نیز فشار خون، مشکلات قلبی یا موارد دیگر است. در تست تیلت فرد ابتدا آرام نشسته و فعالیت خاصی نمیکند تا اینکه رفته رفته فعالیتهای جسمانی معمولی انجام میدهد. در هر مرحله فعالیت، فشار خون و نبض شخص بررسی میشود تا مشکل ریشهیابی شود.
هولتر مانیتورینگ
این تست جهت ارزیابی فعالیت قلبی و نظارت بر ضربان قلب بطور مداوم و پیوسته انجام میشود. به مدت ۲۴ یا ۴۸ ساعت دستگاه هولتر مانیتور به بدن شخص متصل شده و نبض، ضربان قلب، آریتمیها و تغییرات الکتریسیته قلبی ذخیره میشود. در طی این مدت او فعالیتهای روزانهاش را انجام میدهد تا پزشک از نتیجه آن متوجه شود، قلب وی دارای مشکل است یا خیر.
سونوگرافی کاروتید
این بهترین تست سلامت قلب به منظور تصویربرداری از عروق کاروتید، عروقی که خون به مغز منتقل میکنند، انجام میشود. در حقیقت با کمک امواج فراصوت و تصویربرداری سونوگرافی دیواره این عروق بررسی میشود تا ترکیبهای چربی در آن اندازهگیری شوند. عوارض تنگی این رگها سکته مغزی، بیماری آترواسکلروز (تودههای آترام) و عدم اتصال درست رگها به مغز است.
اسكن خون رسانی ميوكارد
این عنوان با نام تصویربرداری هسته ای قلب یا اسکن تالیوم (یا تکنسیم) نیز شناخته میشود و یک تست برای سلامت قلب محسوب میشود. در این روش مقدار کمی تالیوم به بیمار تزریق میکنند. سپس یک دستگاه تصویربرداری دور بیمار میچرخد و تصویری واضح از قلب بیمار بدست میآید. از آنجایی که ماده وارد بخشهایی از قلب که خونرسانی مناسبی ندارند نمیتواند برود، عیبیابی بدین صورت انجام میشود. تالیوم یک نوع ماده رادیواکتیو است که استفاده کم از آن در این آزمایش خطرناک نیست.
کاتتریزاسیون قلبی
کاتتریزاسیون قلبی که عمدتا با نام آنژیوگرافی شناخته میشود، یک روش تهاجمی برای تست قلب یا چکاپ قلب است. در این روش یک کاتتر (لوله نازک) به صورت تهاجمی از طریق عروقی نزدیک به قلب وارد شده و ابزارهای آن کمک میکنند تا پزشک بر روی عروق جراحی کوچکی انجام دهد. این جراحی ارتفاع انسداد یا تنگی عروق را اندازهگیری میکند.
بیوپسی قلب
در این روش نیز یک کاتتر نازک به صورت تهاجمی از طریق عروقی وارد قلب میشود. با کمک این کاتتر نمونهای از بافت قلبی گرفته شده و در نتیجه آن عوامل غیرطبیعی شناخته میشوند. بیوپسی قلبی برای شناخت نوع و شدت بیماری، التهابات، انسدادها، عفونتها و تغییرات سلولی بافت انجام میشود.
حداقل سن مجاز برای تست های سلامت قلب
به طور کلی در صورت بروز هر گونه مشکل در قلب در هر سنی، نیاز است که چکاپ سلامت قلب انجام شود. اما به طور کلی از سنین ۱۸ تا ۲۰ سالگی باید هر چند وقت یکبار برای گرفتن فشار خون اقدام شود. از سنین ۳۵ تا ۴۰ سالگی به بعد نیز انجام چکاپهای سلامت قلب به عنوان یک روش تشخیصی الزامی است.
چکاپ قلب چند وقت یکبار باید انجام شود؟
بعد از سن ۴۰ سالگی، بهتر است که فرد هر سال یکبار چکاپهای کامل قلبی انجام دهد تا سلامت وی بررسی شود. در صورتی که سنی پایینتر از این عدد داشت نیز با توجه به شرایط قلبی وی چکاپ نیاز خواهد بود. اما اگر فرد مشکلاتی مانند فشار خون بالا یا دیابت داشته باشد، با توجه به صلاحدید پزشک این بررسی بیشتر از یکبار در سال خواهد بود.
آیا تست سلامت قلب برای مادران باردار ضروری است؟
به گفته پزشکان، فردی که قصد بارداری دارد باید پیش از اقدام ابتدا سلامت قلب خود را بررسی کند. اگر فرد دچار مشکلات قلبی بود، در هنگام بارداری بنا به صلاحدید پزشک باید وضعیت سلامت وی بررسی شود. بهترین تست های سلامت قلب برای زنان باردار عبارتند از: الکتروکاردیوگرافی، اکوی قلب، انواع تصویر برداریها و در موارد مخصوص تست NST یا نوار قلب جنین.
تست سلامتی قلب در خانه
اگرچه برای بررسیهای تخصصی قلب باید به پزشک مراجعه نمایید اما استفاده از چند تست ساده در خانه میتواند شما را از سلامتی قلبتان مطلع کند. این تستها شامل:
- بررسی نبض هر دو دست و اطمینان از تند یا کند نبودن نبض هر دست
- فشار ریشه ناخن و برگشت رنگ پریده ناخن کمتر از ۲ ثانیه
- تغییر رنگ دست در مقابل سرما و برگشت رنگ بلافاصله بعد از دور شدن از سرما
- قاشقی نبودن فاصله بین دو انگشت اشاره دست
- بررسی ضربان قلب (بین ۶۰ تا ۱۰۰مرتبه در دقیقه)
- بررسی نداشتن تنگی نفس
- بررسی لرزش دستان و کنترل روی لرزش دست
هستند. هر گونه اختلال که در موارد فوق به صورت مکرر در بدن شما اتفاق افتاد، میتواند نشانگر بیماری قلبی باشد و باید به پزشک مراجعه نمایید.
هزینه تست های سلامت قلب
هزینه بهترین تست های سلامت قلب با توجه به مرکزی که آنها را انجام میدهید یا نوع خدمات متغییر است. به عنوان مثال هزینه نوار قلب با اسکن هستهای قلب با توجه به نوع دستگاهها و پیچیدگی کمتر نوار قلب متفاوت است. همچنین اینکه بیمه داشته باشید یا به صورت آزاد خدمات انجام دهید، بر روی قیمتها اثر دارد. به علاوه، مرکزی که در آن خدمات انجام میدهید و نوع دستگاهها نیز موثر هستند.
استفاده از دستگاه BIT برای چکاپ سلامت قلب
در مرکز چکاپ سلامتی از دستگاهی به نام BIT به منظور چکاپ سراسر بدن استفاده میشود. یکی از روشهایی که میتوانید به کمک آن از سلامت کل بدن خود مطمئن شوید، استفاده از همین دستگاه است. چکاپ سلامتی دو شعبه در شیراز و تهران-پاسداران دارد که به کمک دستگاه آلمانی BIT از فرق سر تا نوک پای خود را میتوانید مورد ارزیابی قرار دهید. این دستگاه کاملا غیرتهاجمی و بدون درد کامل بدن، بدون بیهوشی و اشعه مضر، با دقت تشخیص بالا و قابل استفاده برای افراد در سنین و شرایط مختلف است. این دستگاه از پیشرفتهترین آنالیزهای روز دنیا استفاده کرده و کل بدن (از جمله قلب) را مورد بررسی قرار میدهد.
برای رزرو نوبت ابتدا باید به سایت چکاپ سلامتی مراجعه نموده و از طریق سایت نوبت خود را رزرو کنید. هزینه کل چکاپ ۵.۵ میلیون تومان خواهد بود که ۲ میلیون تومان آن به صورت بیعانه گرفته میشود. همچنین ۲۳۰ هزار تومان باید به پزشک برای مشاوره بپردازید.
سخن پایانی
با این مطلب درباره بهترین تست های سلامت قلب همراه شما بودیم و ضمن بررسی نشانههای بیماری قلبی از روسهای شناخت و درمان آن صحبت کردیم. شما پیش از انجام هرگونه اقدام و تست درباره قلب باید اطلاعات کاملی در اختیار داشته باشید که سعی شد به صورت جامع درباره آن صحبت شود. همچنین انتخاب یک مرکز معتبر برای چکاپ بدن خود نیز در اولویت قرار دارد که میتوانید با مراجعه به مرکز چکاپ سلامتی از آن مطمئن شوید.